a to sprawia, że stanowią znaczną część wody którą ludzie używają do użytku osobistego oraz w uprawach i nawadnianiu. Woda gruntowa zbiera się w warstwach wodonośnych pod ziemią, w warstwach gdzie woda nasyca wszystkich przestrzenie pomiędzy glebą, skałą i ziarenkami piasku.
W obszarach z dużą ilością dostępnej wqody, taki poziom wód gruntowych jest płytkie i warstwy wodonośne są zazwyczaj znajdują się blisko powierzchni. Płytkie wód gruntowych występują również w miejscach, gdzie ziemia jest niżej np.dolina pod otaczającymi obszarami wyżynnymi.
Głębiej wody gruntowe są zazwyczaj w miejscach suchych, wyjałowionych, u podnóży gór oraz na podwyższonych obszarach takich jak wzgórza. W niektórych regionach występują wysokie spadki wód gruntowych gdzie zwierciadło wody może rosnąć lub spadać z pogodą. Ulewne deszcze wiecej nasycają ziemię i podnoszą lustra wody, a susze mogą obniżyć poziomy wód gruntowych. Ostatnie lata dobitnie obrazują niżówki hydrogeologiczne, w zeszłym roku bardzo obrazowo wyglądała rzeka Wisła odsłaniając najwięcej od kilkudziesięciu lat swoje koryto.
Opady deszczu, topniejące śniegi i lody dostarczją wody która przecieka w głąb ziemi, na ogół zapewnia większą część wód podziemnych, która wypełnia podziemne warstwy wodonośne.
Warstwy wodonośnej zaczyna się, gdy woda przedostaje się w dół przez pęknięcia i puste przestrzenie w warstwach powierzchniowych powyżej lustra wody, aż osiągnie poziom, gdzie stałe nieprzepuszczalne bloki skalne spotka na swej drodze. W niektórych suchych lokalizacjach, woda gruntowa przede wszystkim składa się starożytnej warstwy wodonośnej z epoki plejstocenu, kiedy lodowce okryły ziemię.
Rodzaje skał znalezionych na danym obszarze wpływają zarówno na poziom wód gruntowych oraz całkowitą ilość wody w warstwie wodonośnej jaką może pomieścić. Większość warstw wodonośnych składa sie materiałów porowatych, które zawierają duże przestrzenie, gdzie woda może zbierać. Obszary zawierające jeden rodzaj cząstek osadu tej samej wielkości są zwykle bardziej porowata niż obszary z mieszaniną różnych osadów cząstek o różnych wielkościach.
Materiały w warstwie wodonośnej muszą byc przepuszczalna, więc woda może swobodnie przepływać pomiędzy przestrzeniami . Spękane skały, żwir, piasek i porowate piaskowce są przepuszczalne, więc tworzą większość materiału stałego w warstwach wodonośnych.
Lita skała, łupki i gliny hamują przepływ wody i na ogół nie znajdują się w warstwach wodonośnych. W niektórych miejscach, warstwy wodonośna zostaje uwięziona pomiędzy dwoma warstwami nieprzepuszczalnymi. Woda wchodzi w ten typ formacji wodonośnej w miejscu, gdzie podłoże jest przepuszczalna i przepływa poziomo, czasami poprzez przepuszczalny materiał, który jest otoczony nieprzepuszczalną skały lub gliny. Ten rodzaj warstwy wodonośnej jest nazywany Wodą Artezyjską.
Ludzie mogą uzyskać dostęp do wód głębinowych przez czasochłonne i niebezpieczne kopanie lub bardzo wydajne studnie głebinowe. Pompa używana jest do wynoszenia wody z dna odwiertu na powierzchnię. W miejscach, gdzie warstwa wodonośna jest otoczona z materiałów nieprzepuszczalnych, ciśnienie może w naturalny sposób pchnąć wodę na powierzchnię tworząc studnie artezyjską.
Niektóre firmy nie posiadające odpowiedniego sprzętu i doswiaczenia są w stanie zanieczyścić podziemne warstwy wodonośne znajdujące się pod spodem warstwy przepuszczalnej. Stają się zanieczyszczone gdy woda gruntowa/powierzchniowa bezpośrednio wpływa w dół, do warstwy wodonośnej przez zle odseparowane i zabezpieczone warstwy. Największe zagrożenia to nieszczelne zbiorniki paliwa , szamba, pestycydy i herbicydy z gospodarstw, składowiska substancji chemicznych. To wszystko zanieczyszczać wody gruntowe a w skrajnych sytuacjach głębinowe.
Oddzielną sprawą jest uszczuplenie warstwy wodonośnej gdy szybkość ekstrakcji jest większa niż szybkość napełniania.
